Канзи Шифо

Судоб — Ин растанӣ се навъ аст: бӯстонӣ, даштӣ ва кӯҳӣ. Гиёҳи бӯстонии он то якуним метр баланд мешавад, пуршох аст. Баргаш реза, бадбӯ, бисёр сабз, гӯё бар он ғӯборе нишаста бошад. Гулаш зард, тухмаш дар ғилофе се адади ба якдигар пайваста, сегӯша аст. Аз ҳама беҳтарини онҳо сабзу тари тоза …

Қаранфули гардан ( ба лотинӣ Syrygium aromaticum) ё худ мехча — Инро дар як қатор мавзеъҳо тоҷикон қалампурмӯлчоқ ҳам меноманд бо як андоза таҳриф. Дарахташ дар ҳаҷми бутта, дар як қатор кӯҳистонҳои Осиён Марказӣ низ мерӯяд ва ҳосил медиҳад. Вале муаллифони китобҳои «Махзан-ул-адвия» ва «Муҳити аъзам» дар он ақида мебошанд, ки …

Гиёҳи шӯра — Ин гиёҳ бештар дар он ҷоҳое, ки ҷуфт намерасад, яъне шудгор карда намешаванд, мерӯяд. Алафаш сабз, пушти баргҳояш чун шӯра дамидаҳои тунуке дорад. Дар мавсими баҳор нашъунамо мекунад. Онро мардум бо усулҳои гуногун мехӯранд. Ин растаниро ба забони русӣ лебеда меноманд. Мизоҷаш дар охири дараҷаи дувум гарм ва …

Ҳил — Ин тухми растании буттагии ҳиндӣ аст, ки хушбӯй мебошад. Инро ба забони русӣ кардамон мегӯянд. Қувваташ ҳангоми дар ғилофаш будан то ду сол боқӣ мемонад, вале агар аз ғилофаш берун кунанд, то як сол қуввати худро нигоҳ медорад. Мизоҷаш дар дараҷаи якум гарм ва дар дараҷаи дувум хушк аст. Хислатҳои …

Ин аз пашм фарқ дорад. Пашм, ки ба арабӣ суф меноманд, назар ба мӯй маҳинтар ва печида мебошад. Баъзе ҷонварон ҳам мӯй доранд ва ҳам пашм, чунончӣ, бузи расмӣ дорад. Баъзе фақат пашм доранд, монанди: гӯсфанд ва барра. Вале инсон фақат мӯй дорад на дигар. Мурод аз мӯй гуфтан дар …

Рӯян (ба забони руссӣ — марена красильная ) — Ин растанӣ ду навъ аст: саҳроӣ ва боғӣ. Боғӣ, яъне бӯстониашро зироат мекунанд. Мурод аз ин решааш ба кори рангрезон лозим аст. Решааш сурхи тира аст. Самараш кулӯла, баъди расидан сиёҳ мегардад. Гиёҳаш майдаи шахшӯл, фақат як поя дорад, баргҳояш гирдак, самараш анбӯҳ, …

Ток — ин дарахти ангур аст. Мизоҷаш дар дараҷаи дувум сард ва хушк аст. Хислатҳои шифобахши он: навдаҳои навраси онро бихӯранд, баромадани бухоротро ба майна манъ мекунад. Барг, навда ва печаки онро кӯфта, бо орди ҷав хамир сохта гузошта банданд, дарди сари гарм ва сӯзиши чашмро таскин мебахшад, инчунин варамҳои гарми онҳоро таҳлил …

Занбӯруғ — Инро дар як қатор маҳалҳо тоҷикон қорч ҳам мегӯянд. Ин растаниест, ки дар заминҳои намнок баъди боришҳо ба шакли телпак медамад. Навъҳои бисёр дорад: хӯрданбоб ва заҳрнок. Хӯрданбоби онро қорч меноманд. Хуллас, ҳар як қорч часпак набуда, бӯйи бад надошта, сафеди моил ба андак тирагӣ бошад ва дар заминҳон гайри …

Санҷид ( ҷигитак ) — Ин дарахт ва меваи маълум аст. Ду хел мешавад: санҷиди зоғак ва одӣ. Навъи одии онро дар богот парвариш мекунанд. Қувваташ то ду сол боқӣ мемонад. Мизоҷаш дар дараҷаи якум сард ва дар дувум хушк аст, вале хушкӣ дар хоми он зиёдтар мебошад. Хислатҳои шифобахши он: ин қувватбахш …

Мозу (ба руссӣ — чернильный орешек) — Ин самари дарахти ҳиндист. Қувваташ то се сол боқӣ мемонад. Мизоҷаш дар дараҷаи якум сард ва дар дувум хушк аст. Вале баъзеҳо дар дараҷаи дувум сард ва дар севум хушк гуфтаанд. Хислатҳои шифобахши он: инро кӯфта, ба воситаи найча дар бинӣ пуф кунанд, хуни биниро манъ мекунад. …