Канзи Шифо

Тарбуз  — Ин самар аз ҷиҳати ҳаҷм, ранг ва навъ гуногун аст, инчунин намуди гӯшт, ҳаҷми тухм ва сохти беруни тухмаш низ ҳар хел аст, ки ба ҳама маълум мебошад. Беҳтарин тарбуз он аст, ки агар корд расад, бо садои хоси даридараванда, гӯшташ зудшикан ва расидаи шодоб бошад.   Мизоҷаш дар …

Ин самари маълум аст ва навъҳои бешумор дорад. Харбуза ҳарчанд ширинтар ва гуворотар бошад, хубтар аст ва ҳарчанд шахшӯлтар ва бемазатар бошад, барои табобат бад аст. Мизоҷи харбузаи миёнаҳол дар гармӣ ва сардӣ мӯътадил аст, вале тариаш дар дараҷаи дувум мебошад. Ширини он дар охири дараҷаи дувум гарм. Вале мизоҷи …

Пиёз —   Ин навъҳои саҳроӣ ва бӯстонӣ дорад. Саҳроияш дар чашмасорҳо, кӯҳҳо бисёр месабзад, таъми барг ва бӯйи он монанди пиёзи зироатӣ аст. Вале қуввати ин назар ба бӯстонӣ зиёдтар мебошад. Пиёзи зироатӣ, яъне навъи бӯстонии ин сафед, сурх ва зард мешавад. Беҳтарини ҳамаи ин сафед, калон ва обдори он …

Инро тоҷикон гули тоҷи хурӯс низ мегӯянд. Ин гули маълум аст бо намудҳон гуногун.   Мизочи ҳамаи навъҳои он хунук ва хушк аст. Хислатҳои шифобахши он: оби гиёҳи тари инро гирифта, 35 грамм аз он бинӯшанд ё онро дар об ҷӯшонида, он обро бардавом бо сиканҷабин (сиркоасал) бинӯшанд, ҳарорати баланди меъда …

Бӯймодарони дуруштбарг — Барги ин гиёҳ монанди барги сабзӣ, вале аз он дурушттар аст. Гулаш зард, монанди бӯймодарони маҳинбарг аст. Ин аз як бех бисёр шох, яъне пояҳо бармеоварад ва дар сари ҳар поя яктоӣ гул мекунад. Адади гулҳо дар як бех то 10-12 мерасад. Бӯй гулаш тез аст. Қадаш …

Бӯймодарони маҳинбарг — ин гиёҳест аз ҷинси бӯимодарони дуруштбарг. Фарқ миёни ин ва бӯймодарони дуруштбарг дар он аст, ки баргҳои ин монанди сӯзан маҳин ва борик-борики гӯё аз ду паҳлуи шоҳбаргаш чун риштаҳои кӯтох-кӯтоҳ катор чида шуда бошанд ва маҷмӯаш пари паҳни мурғро ба хотир мерасонад, ки дар рӯйи замин …

Ҳалила (ба русс. Миробалан) — Ин самари дарахти ҳиндист, дар ҳаҷм ва намуд гуногун мебошад, ки ҳар яке номи алоҳида дорад. Агар баъд аз гул карданаш самарашро, ки ба андозаи зира мебошад, ҳалилаи зира меноманд; ва аз он калонтар ба андозаи ҷав гардад, бичинанд, ҳалилаи ҷавӣ мегӯянд; аз он ҳам бузургтар …

Сунбул  ( ба русс. Гиацинт)  — ин растаниест баргаш ба барги кашниз монанд, поя надорад. Тухмаш дар гирдогирди баргҳои болиғаш ҷой гирифтааст, ки аз спораҳо иборат мебошад. Ин дар чоҳои намнок, дар санг ва шӯхсангҳои тар мерӯяд. Банди баргаш ришта барин борик ва сиёҳи барроқ мебошад.   Қувваташ то шаш моҳ …

Боқило —  Инро дар мавзеъҳои кӯҳистони ҷумҳурии Тоҷикистон зироат мекунанд. Донааш ба андозаи донаи нахӯд ва ба он андаке шабоҳат дорад. Дар як ғилоф аз чор то ҳафт адад дон мегирад. Ин аз тухмиҳои дутабақа (дуҳиссагӣ) аст. Рангаш гоҳ пуштии ба зардӣ моил ва гоҳ сиёҳ мешавад.   Мизоҷи нарасидаи …

Бодинҷон —   Инро тоҷикон боқилаҷон низ меноманд, ки аз «баклажан»-и русӣ гирифтаанд. Мурод аз ин дар тиб самари расидаи кабуди бунафштоб ва барроқ (ялаққосӣ)-гаштаи он аст. Инро барои хӯрдан пухтанӣ бошанд, ба дарозиаш чор тақсим намуда, сӯзан зананд. Ба даруну берунаш намак бимоланд ё монанди пиёз варақ карда, баъд намаксуд …