Канзи Шифо

Ин гиёҳро ба забони ӯзбекӣ эрман ва ба русӣ горькая полынь мегӯянд ва алҳол дар дорухонаҳо ба «полынь трава» машҳур аст.Мизоҷаш дар дараҷаи дувум гарм ва хушк аст.   Хислатҳои шифобахши он: ба дарун истеъмол кардани он гиреҳҳои узвҳоро мекушояд, иштиҳо меоварад, хилти сафро, зардоб ва дигар моддаҳои талхро, ки …

Зарпечак ё худ зардпечак (ба забони руссӣ повилика) — Ин растаниест монанди ришта, зардранг ва зарди сурхтоб, ки ба растаниҳои дигар печида, аз ҳисоби онҳо зиндагӣ мекунад ва афзоиш меёбад. Баргҳояш бисёр реза ва тухмаш аз арзан ҳам майдатар, рангаш сурхи моил ба зардӣ, ки ҳанӯз гулаш норехта тухм мебандад, …

Сиреши куҳӣ — Инро тоҷикони ноҳияҳои Айнию Панҷакент шушкаҳак меноманд, вале тоҷикони водии Ҳисор сичак (севчук ё сич) мегӯянд. Решаи ин ғафстар аз решаи сиреши даштӣ, баргаш низ дароз ва сербартар, пояаш ҳам ғафстар ва баландтар аз сиреши даштӣ мешавад; гулаш сафеди моил ба сурхӣ, самараш гирдак ва таъмаш тунди моил …

Сиреши саҳроӣ —   Ин гиёҳ монанди сиреши кӯҳӣ, вале баргаш аз барги он хурдтар, пояаш низ аз пояи сиреши кӯҳӣ кӯтоҳ ва бориктар. Гули сиреши даштӣ зардтоб, вале гули сиреши кӯҳӣ сафед аст. Қисми заминӣ, яъне бехрешаи ҳар ду дар сохт ба якдигар монанд: дар мобайни решаҳояш монанди анҷири зард …

Исфанох — Ин гиёҳро дар як қатор маҳалҳои тоҷикон испаноғ,  исфаноҷ ё испаноқ низ меноманд. Ин расгании баҳорӣ мебошад, бисёр нозук аст. Ба руссӣ онро Шпинат меноманд. Ин растанӣ ҳам навъи бӯстонӣ дорад ва ҳам саҳроӣ. Дар тиб қисми бӯстонии он истифода мешавад, ки мехӯранд. Беҳтарини он тару тоза ва боронрасидаи он …

Кучула (русс. Чилибуха ва англиси Kuchla) — Ин тухми дарахти ҳиндӣ аст, ки самараш ба андозаи норанҷ мешавад. Дар даруни он донаҳои паҳни гирдак ҷой гирифтаанд, ки бисёр сахт ва талх мебошанд. Ҳамин донаҳои дар самараш буда кучулаанд. Онро дар шир тар карда, аз пӯсташ ҷудо сохта, баъд барои истеъмол бо сӯҳон …

Ишлон —  Ин гиёҳ дар заминҳои биёбон ва шӯразорҳо мерӯяд. Ҳамеша сабз ва пуроб мебошад, барг надорад, аз як бех (реша) шохҳои борики бисёр, ки гӯё ҳамаи онҳо аз гиреҳҳои буғумдор иборат мебошанд. Таъмаш шӯр аст. Агар инро хушк карда бисӯзанд, оташаш бисёр тез аст. Қисми рӯизаминии инро бо каланд бурида, …

Маҳсар — Ин гули гиёҳи маълум аст, ки гулаш пӯпакшакли риштавор аз миёни қуббаҳои хорнок, монанди риштаҳои заъфарон беруномада мебошад. Ин ҳам боғӣ мешавад ва ҳам саҳроӣ. Мизоҷи гули даштиаш дар дараҷаи севум гарм ва дар дувум хушк аст, вале мизоҷи бӯстониаш дар дараҷаи дувум гарм ва дар якум хушк …

Шибит (шибитак), ки онро ба забони русси (дикий азиатский укроб) меноманд. Ин растании хӯрданӣ, ки боғӣ ва даштӣ мебошад, дар халқи мо маълум аст.  Аз сабзаҳои мӯътабартарин ва боқадр ҳисоб меёбад. Агар инро дар соя хушк кунанд, қувваташ то ду сол боқӣ мемонад ва баъд аз он бекора мегардад. Мизоҷаш …

Шалғам (ба русс. Репа)  — ин растании зироатӣ ба ҳама маълум аст, ки баргҳояш монанди баргҳои турб мебошанд. Қисми зеризаминиаш, яъне бехрешаи онро пухта мехӯранд. Тухмаш сурхи тираранг аст. Мизоҷаш дар аввали дараҷаи дувум гарм ва дар охири дараҷаи якум тар аст.   Хислатҳои шифобахши он: бехрешаи он, яъне қисми зеризаминиашро …