Сотим Улуғзода аз аввалин драманависҳои касбии тоҷик аст. Нахустин пиесаҳои ӯ — «Шодмон» (1939), «Калтакдорони сурх» (1940) ва «Дар оташ» (1944) аз ҷиҳати ҳунари нависандагӣ нисбат ба драмаҳои ин давра таълиф гардидаи дигар адибони тоҷик ба- ландтар ва мукаммалтар буданд. Баъдҳо С. Улуғзода, чун «Ҷӯяндагон» (1951),«Рӯдакӣ» (1958), «Ҷавонии Ибни Сино» …

Шоири халқии Тоҷикистон Мирсаид Миршакар суханвари бомаҳорати адабиёти тоҷик дар асри XX мебошад. Шоир соли 1912 дар деҳаи Синдеви Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон дар оилаи чорводор ба дунё омадааст. «Деҳаи Синдев хеле хурд буд, — ба ёд овардааст адиб, — ҳамагӣ панҷ-шаш ҳавлй дошту халос, вале атрофи он харобаҳои чаҳор …

Шеърҳои тоҷикистонии устод Лоҳутӣ аз соли 1925, аз шеъри «Саройи тамаддун» оғоз меёбад ва баъдтар як қисми ин силси- лаи шеърҳо бо номи «Шеърҳои тоҷикистонӣ» (1940) дар шакли китоби алоҳида ба табъ мерасад. «Саройи тамаддун», «Духтари инқилоб», «Одами оҳанпо», «Хар ва трактор», «Тоҷикистон шуд мунаввар», «Ман фарзанди як деҳқоне будам», …