Хоҷа Аҳрори валӣ – шахсият, тарҷумаи ҳол, мақбара, мадраса, қабр ва расм

Шахсият Хоча Ахрор Валӣ:  Номи пурраи Хоҷа Ахрор Валӣ «Насираддини Убайдуллоҳ ибни Маҳмуди Шошӣ» аст. Соли 1404 дар деҳаи Бағистони Мовароуннаҳр ба дунё омада, дар саросари Осиёи Миёна ҳамчун як шахсияти маъруфи дини Ислом буд.

Вай аз оилаи ашрофзода баромадааст ва дар давоми умри худ тавонистааст сарват ва хеле заминро ба даст оварад, гарчанде ки худаш зиндагии хеле хоксоронаро, ки аз сарвату айшу ишрат холй буд, афзалтар медонист.

Тарҷумаи ҳол: Дар кӯдакӣ бо ҳамсолонаш бозӣ намекард, вақти зиёдро дар масҷидҳо мегузаронид, намоз мехонду мулоҳиза мекард. Ӯ дар синни 24-солагӣ раҳбари ҷунбиши сӯфиёни нақшбандӣ шуда, камолоти маънавӣ ва роҳи Ҳақро таблиғ мекард. Ҳадафҳои асосии ӯ ҳамчун пайрави суфиён наҷот додани рӯҳи тамоми ҷаҳон, кӯмак расонидан ба мардуми камбағалу ниёзманд, мардуми оддӣ ва меҳнатдӯст буд.

Шифои пурасрор

Ҳазрати Хоҷа Ахрор Валӣ шахсияти воқеан бузурги он замон буд, ки инро аъмоли неки ӯ тасдиқ мекунад. Ба вай муяссар гардид, ки андози вазнини мардумро, ки боиси гул-гулшукуфии хоҷагии қишлок гардид, барҳам дода, ҳокимони Самарқанду Фарғона ва Тошкандро, ки ба ҷанги хунини байниҳамдигарӣ тайёрй дида буданд, оштӣ диҳад.

Аммо мӯъҷизатарин фазилати ӯ, ки пур аз сиру асрору буд, шифои ғайричашмдошти подшоҳи Ҳиндустон — Заҳириддини Бобур буд. Боре Бобур ба касалии сахт гирифтор шуд ва ягон духтур азоби уро сабук карда натавонист. Пас як фақир ба ӯ маслиҳат дод, ки ашъори назми Хоҷа Аҳрори Валиро тарҷума кунад, то аз беморӣ халос шавад. Бобур ба маслиҳаташ амал карда, ҳамаро ба ҳайрат овард, яъне шифо ёфт.

Гуфта мешавад, ки Хоҷа Ахрор валӣ табиб ва ояндагӯӣ моҳир буд, ва тӯмору таштови у  қудрати ирфонии шифоӣ доштааст.