Шубрум (Шибрим)

Шубрум (Шибрим)  — Ин гиёҳро дар баъзе маҳалҳо тоҷикон говкушак меноманд ва ба гӯсфандон зарар надорад. Ин растанӣ дар бӯстонҳо ва киштзорҳо низ мерӯяд. Пояаш рост, пашмакдор, гиреҳнок, баландиаш то дувуним ваҷаб, ба най монандӣ дорад, ширнок; баргаш мисли баргҳои тархун ва санавбар аст; гулаш бунафш, тухмаш ба наск мемонад, вале моил ба сафедию зардӣ. Решааш ғафс, пуршир ва ҳамчун даво қавитар аз тухми он аст, тухмаш қавитар аз баргаш. Беҳтарин навъи он сурхранги сабуквазни нарми он аст. Бадтарин навъи он тираранг ва сахти он мебошад. Агар ҳангоми шикастани қисми заминии он чизҳои риштамонанд дошта бошад, он заҳри қаттол аст, набояд онро истеъмол фармуд. Ин гиёҳро ба русӣ молочай меноманд.

Мизоҷаш дар дараҷаи севум гарм ва дар охири дараҷаи дувум хушк аст. Ба қавли баъзеҳо, дар дараҷаи севум гарм ва хушк аст. Вале мизоҷи шири он то дараҷаи чорум гарм ва хушк аст.

Хислатҳои шифобахши он: ин гиёҳ яке аз заҳрҳои кушанда ба ҳисоб меравад; вале моддаҳои балғам, савдо ва зардобро башиддат аз бадан меронад; хислати бандкунандагӣ низ дорад, даҳани рагҳоро мекушояд. ахлоти зиёдатиро аз чуқурӣ ва дуриҳои бадан ронда, ба воситаи пешоб дафъ мекунад. Барои меъдаҳои сард ва тармизоҷ мувофиқ ва форам мебошад; истисқои обӣ, қулинҷ ва дарди буғумҳоро шифо мебахшад.

Агар инро кӯфта гузошта банданд, шукуфаи пӯстро дафъ мекунад. Хӯрдани ин барои одамони гарммизоҷ ва касони нимҷон, ба меъда, ҷигар ва боҳ зарар дорад, табҳои тезро ба амал меоварад, иштиҳоро суст мегардонад ва маниро месӯзонад.

Миқдори як бор хӯрдан дар як рӯз аз 0,1 то 0,5 грамм аст. Агар ҳар кас 4,5 грамми онро бихӯрад, қай мекунонад, ғамгин месозад ва беҳуш мекунаду хафа карда ҳатман мекушад. Агар ин ҳол рӯй диҳад, маска ва равғани гов, инчунин шӯрбои гарм хӯрда баъд онро бихӯранд.

Инчунин 2,25 грамм шири онро бихӯранд, низ қотил аст. Ислоҳ карданаш ин тавр аст, ки се маротиба як шабонарӯзӣ дар шир тар карда ва ҳар мартаба шири нав истифода бурдан ҷоиз аст.

Агар худи шубрумро ба дарун истеъмол карданаш зарур афтад, барои шикастани тезии он бо давоҳои исҳоловар, ки ислоҳкунандаи он аст, ҳамроҳ менамоянд, вале танҳо худашро истеъмол намекунанд. Барои муолиҷаи қулинҷи бодӣ ва балғамӣ бо саргини гург ҳаб сохта, баъд мехӯранд, барои табобати варамҳо, кушодани гиреҳҳои узвҳои бадан ва дафъ намудани истисқо, балғам ва савдо дар оби коснӣ, арпабодиён, сагангури соф кардашуда се шабонарӯз тар карда, баъд дар соя хушконида, бо камтар сабир (алоэ), турбуд ё ҳалила ҳаб сохта, истеъмол менамоянд.