Табрик намудан дар ҳаёти инсон як амали таъсиррасони мусбӣ мебошад ва ҳар касе ки ягон нафарро табрик менамояд, пас соҳиби муҳаббати зиёда аз тарафи табрикотқабулкунанда мешавад. Дар навбати худ табрикқабулкунанда аз табрикоти меомада хушҳол шуда андозаи арзиши қиммату обрӯи худро ҳис мекунад.
Хонандагон гиромӣ! Дар ин саҳифа ба шумо табрикоти беҳтаринро гирд овардем, ки онҳоро барои ягон сабабҳои ҷамъиятӣ метавонед истифода баред. Фақат эҳтиромона хоҳиш, ки ҳангоми истифодаи ин табрикотҳо сарчашмааашро ба дигарон низ гӯед ки боиси миннатдории мо мешавад.
Дар ин саҳифа табрикот барои зодрӯз, барои идҳои модарон, табрикоти наврӯзӣ, табрикоти оиладоршавӣ, табрикоти идҳои гуногун ва рӯзу чорабиниҳои хос омода шудаанд.
ТАЪРИХИ ТАБРИОКОТ
Табрик намудан амалест, ки соҳиби таърихи зиёда аз 10 ҳазорсоларо барои мардуми тоҷик дорад ва онро дар замонҳои қадиму то ҳол ба муносибати идҳои давлативу ҷамъияти хеле васеъ истифода мебаранд. Шоҳ Исмоили Сомонӣ ҳар сол ба муносибати Иди Навруз мардуми худро табрик мекард, ки ин амал дар адабиётҳои таърихӣ сабт шудаанд ва ё Фирдавсии бузур ё худ Умари Хаём дар ғазалу рубоиёти худ омади баҳорро ба мардум муборакбодӣ кардаанд, ки пораҳои назмашон дар поён навишта шудаанд.
АСОС – МАНТИҚИ ТАББРИК КАРДАН:
Табрик кардан ҳисёти хеле хуб ба шахси табрикқабулкунанда медиҳад ва таъби ӯ болида шуда аз зиндагӣ метавонад боз ҳам хушҳолтар шавад. Хешу табор, дустон ва дигар шахсони наздик дар зиндагӣ барои табрик кардани нафари ба худ дилписанду ҷигарбанд машғуланд. Фарҳангӣ табрик кардан дар кулли мардуми ҷаҳон мавҷуд аст ва аз якдигар бо намудҳояш фарқ мекунанд. Масалан агар дар Руссия ба муносибати рӯзи таввалуди шахс аҳмияти баланд дода ҳар сол онро бо зиёфати калон ҷашн гиранд пас ин ҳолат дар давлатҳои мусалмонӣ чандон ахмияти баланд дода намешавад ва на ҳамаи мусалмонон ин рӯзро ҷашн мегиранд.
Дар Тоҷикистон ҷашни зодрӯзро тақрибан 20-30%-и аҳолӣ ҷашн мегирад ва дастархони хоса оро дода дар он наздикони соҳиби хурсандӣ ҷамъ мешаванд.
Дар ҳолати табрик накардани ягон нафар сабаби паст шудани обру ва аз байн рафтани ҳурмату иззати байни одамон мешавад. Табрик кардан ин кафолат бар муносибатҳои зичу гарм аст. Инчунин табрикот ин кафолати муносибати ояндадор аст. Табрикот ин нишонаи боварӣ ва дорои арзишҳои баланд мебошад, ки иборат аз суханҳои нек аз ҷумла таманиёти бебаҳо ва инчунин табрикот ин туҳфаҳои гаронбаҳо аст.
Табрикот иборат аз 3-унсур аст, аз ҷумла ин самимӣ будани табрикот, саривақтӣ ва гаронбаҳо будани. Табрикоте, ки ин се унсурро дар бар нагирад пас сабаби пайдо шудани андешаҳои манфӣ нисбати наздикон мебошад.
ЧИЗ ТАБРИК НАМОЕМ?
Дар табрикот якчанд чиз иштирок намуданашон хуб аст ва номгӯи онҳо аз рӯи муҳимият дар поён ҷойгир карда шудаанд:
- Сухани нек ва шеъру назмҳо аз бузургон (Ҳофиз, Саъдӣ, Хаём, Ҷомӣ, Турсунзода, Лоиқ ва дигарон);
- Туҳфаи фоиданоки хотирмон (Телефони навбаромад, Коса, Руймол, Корди Истаравшанӣ, Асбоби мусиқӣ, Пул ва дилхоҳ чизи фоиданок);
- Табассуми самимона ва рафтори наку.
Метавонед открыткаро чоп кунед ки нархи он аз 1 то 50 сомони метавон буд. Дар Душанбе барои чоп кардани открыткаҳои табрикоти назди Телевизиони Сафина (Хиёбони Рӯдакӣ) ва ё дар назди Домпечат дарёт кунед.
Туҳфаҳоро вобаста аз ҷинс, сину сол, намуди ид, мавсими сол ва дигар омилҳо интихоб кардан қобили қабул аст.
ЧИ ХЕЛ ТАБРИК НАМОЕМ
Тоҷикон дар урфият табрик намуданро амали хуб баҳо медиҳанд ва агар касеро табрик кардани бошанд пас чунин мегӯянд:
- Муборак бошад!
- Табрик менамоям!
- Табрик!
Дар назар дошт, ки агар касеро табрик кардани бошед пас омилҳои зеринро ба назар гиред.
- Миллати табикот қабулкунандаро ба назар гирифт. Чунки ҳар миллат ба ҳар иду чорабиниҳо ҳар хел муносибату андеша дорад. Агар зани мусалмонро дар табрик кардан байни ҷамъият оғушу бусса карда табрик намоед, пас сабаби шармандагӣ ва ноҳурматӣ мешавад. Ва баракси ин холат мешавад агар занони мардуми аврупоиро бусса накарда табрик намоед пас ҳамчун табрикоти хушку холи баҳо дода мешавад. Чунин нозукиҳои милатона дар ҳар давлат гуногун аст ва барои пеш аз табрик кардан ба интернет даромада фарҳанги онҳоро омӯзед.
- Мақоми шахси табрикшаванда. Ба маънои мақом ин вазифа, рутба, наздик будани ин шахс ба шумо мебошад. Яъне табрикшаванда ба шумо Падар, Бародар, Модар, Раис, Корманд, Дӯст, Маъшуқа ва ғайра. Яъне сифати табрикот аз мақом низ вобастагӣ дорад. Масалан дар байни тоҷикон ба падар ё дуст гул ҳадя намекунанд. Ё суханони муҳабаттиро ба маъшуқа байни ҷамъият намехонанд, гарчанде ин амалҳо дар давлатҳои аврупо маъмулист.
- Вақти табрик кардан. Ба назар гирифт, ки ҳар як табрикот вақти худро дорад. Ҳаммаи табрикотҳо метавонанд то рӯзи ҷашнгириашон пешакӣ (1-2 рӯз) умуборакбодӣ карда шаванд, вале ба ғайр аз табрикоте, ки мутаалиқ ба рӯзи таваллуд аст. Ҳаракат кардан лозим, ки табрикотҳо
- Ҷою макони табрик кардан. Унсури аз ҳама душвортарин ин ҷойи табрик кардан мебошад. Чун ки шумо мехоҳед ба табрикшаванда изҳори таманиёт ва туҳфаи худро расонед вале дастрасии он хеле душвор аст. Шояд ӯ аз шумо хеле дур аст, шояд банд аст ва ғайра.
- Забони табрикот. Агар хоҳед, ки сифати табрикот баланд шавад пас табрикоти худро ба забони худи табрикотқабулкунанда баён шавад ва агар имконият набошад пас ба забони англисӣ. Забони англсӣ хеле маъруфу омафаҳм аст.
- Сатҳи маданият ва молиёт. Ҳаракат кунед, ки бо шахсони хоса табрикоти хоса намоед ва ин қиммати худро пайдо мекунад. Шахсони соҳиби маданияти баланд табрикоти хаттии баланди мазмундорро ва шахсони бой табрикоти туҳфаҳои бобаҳоро дуст медоранд. Умуман зиёиён ва вазифадорон ҳам ин ва ҳам онро (пулу суханони хуб)-ро дуст медорад ва дар табрикот мавҷуд будани онҳо самараи дилҳоҳро медиҳад.
- Ҷинс ва сину сол. Вобаста аз ҷинс ва сину сол табрикот хеле фарқкунанда мешавад. Барои шахсони ҷавон табрикоти аҷоиб лозим аст. Барои шахсони солхурда табрикоте ки дорои пур аз таъриф аст хеле дилписанд аст. Барои занон табрикоте, ки сухани нағзи назмӣ ва туҳфаи латадор бошад хеле дилписнад аст. Бачаҳо дар табрикоти шухомез (аҷоибу ғароиб) ва туҳфаҳои аз технологияҳои навоварона хеле хушҳол мешаванд.
- Аз дигарон кам нашавед. Вақте ки касеро табрик карданиед пас инро чунин кунед, ки дигарон чунин карда натавонанд. Масалан сухани нотакрори пур аз самимияти хосдошта. Ё тӯҳфаи ноёт. Агар ҳамаи дустон дар байни коллектив табрик намояд пас шумо ҳаракат кунед, ки низ ба табрикот ҳамроҳ шуда суханҳои хуб гӯед.
- Шавқу рағбат. Табрикот инчунин дар ҳолати шавқу рағбати табрикотқабулкунандаро ба инобат гирифта хеле таъсирбахш мешавад. Масалан агар ӯ футболро дуст дорад пас дар сухану тӯҳфаҳо аз ин соҳа вуҷуд дошата боашд хеле боиси хурсанди мешавад. Ё агар ӯ шӯх бошад пас дар табрикотоатон ягон латифа истифода бурдан тавсия мешавад.
- Имконият. Ниҳоят ҳангоми дидани ин масъала имкониятҳои худи табрикотқабулкунадаро ба назар гирифт. Масалан ӯ маъюб аст ё не, хурд ё пир, зери фишори волидайн, вазъияти иҷтимоию иқтисодӣ ва ғайраҳо. Нашавад, ки ба шахси маъюби нобино дар табрикот саломатии бардавом таманно намоем, чунки ин ба дили ӯ боз ҳам ранҷ медиҳад.
РОҲҲОИ ТАБРИК КАРДАН
Табрикотро бо якчанд роҳ ба амал баровардан мумкин аст ва ҳар яки он вобаста ба ҳар гуна омилҳо метаваонанд гуногун таъсир расонанд. Солҳои охир табрикотро одамон тавассути ронандаҳои автомобил, тавассути радиову телевизион, тавассути мактубҳои хаттиву электронӣ, Паёмак (SMS/СМС) ва ғайраҳо мерасонанд.
Яъне табрикотро расонидан бо ин ё он роҳ вобаста аз шароит аст. Яъне агар тавассути телевизион бошад пас ин ба мардуми зиёд дахл дорад. Масалан табрикоти президент ба муносибати иди Қурбон ба кулли мардуми кишвар.
Агар духтар ва писари дустдошта табрикот расонед ки кори таърихӣ, шуҷоатӣ ва тасдиқкунандаи самимият мешавад, ки на ҳамагон ба ин роҳ мераванд. Асосан табрикоти радиогиро дар Тоҷикистон мардум ҳангоми табрик кардани зодрузи волидайн ва бародарони худ тавассути радиои Садои Душанюе, Азия Плюс, радиои Ватан бепул ва ё гоҳҳои бо пули ночиз ба амал мебароранд. Баъзеҳо бошанд табрикотро тариқи занги телефонӣ иҷро мекунанд ки таъсири чандон зиёди хуш намедиҳад.
Аз ҳама хубаш табрикотро ба назди ин ё он шахс бевосита рафта бо туҳфаи хотирмон ва суханони нек муборакбодӣ карда шавад. Ҳаракат кард ки дар вақти табрик кардан онро ба ташвиш нагузошт ва вақти қиммати онро нагирфт. Агар ӯ машғули кор бошад танҳо табрикоти худро расонида масъалаҳои кориро ё мушкилиҳоро дар ин замон баён накунед, ки барбодкунандаи табрикот мешавад ва баракс он шахст нисбати шумо фикри манфӣ ҳосил мекунад.
НАМУДҲОИ ТАБРИКОТ
Табрикотҳо мешаванд ба муносибати ягон ид, ба муносибати зодрӯз, ба муносибати корҳои некро анҷом додан, ба муносибати хурсандиҳо (оиладорӣ, хона ё мошин харидан), ба муносибати хатм кардан (мактаб, донишгоҳ ва ғ), ки ҷумлаи онҳо дар поён:
- Табрикоти рӯзи артиши миллӣ (23-феврал);
- Табрикоти иди рӯзи Модарон (8-уми март)
- Табрикоти иди Наврӯз (21 март);
- Табрикоти рӯзи ғалаба (9-ми май);
- Табрикоти Иди Рамазон ё Қурбон;
- Табрикоти зодрӯзӣ барои Падар, Бародар, Бобо, Биби, Модар, Хоҳар, Апа ва ғ.
- Табрикот ба муносибаби хонадорӣ – оиладорӣ, фарзандорӣ, наберадорӣ;
- Табрикот ба муносибати хониш (1-уми сентябри, хатми мактаб, хатми донишгоҳ);
- Ба муносибати истиқлолияти давлатӣ;
- Иди ваҳдати миллӣ ва табрикот ба ин муносибат;
- Табрикот ба муносибати Сарқонуни кишвар (6-уми ноябр);
- Табрикот барои дустон, ҳамкорон, ҳамсабақон-ҳамсинфон, мардон, духтарон-занон, мардон — писарон;
- Ба муносибати хурсандиҳо (харидани манзил, техника, ба кор даромадан);
- Табрикоти солинавӣ.