Бахшҳои бойгонӣ

Фаъолияти илмии Айниро бештар асарҳои адабиётшиносй муайян мекунад. Соли 1926 асари калонҳаҷми ӯ — «Намунаи адабиёти тоҷик» дар Маскав ба табъ мерасад. Ин китоб аз се қисм иборат аст ва дар он аз Абӯабдуллоҳи Рӯдакӣ (асри X) то Пайрав Сулаймонӣ (асри XX) намунаи осори 220 адиби адабиёти ҳазорсолаи тоҷик оварда …

Қисми аввал аз 30 боб иборат мебошад. Касби асосии бошандагони деҳоти Соктаре ва Маҳаллаи Боло кишоварзй буда, ҳамчунин ба косибй машғул будаанд. Дар ин қисм ода- мони маърифатдуст ва пешқадами ин ду деҳа ва шахсиятҳои ши- нохтае, ки ба ин деҳот рафтуомад доштанд, мавриди тасвир қарор гирифтаанд. Дар қисми якуми …

Шуҳрати асар «Ёддоштҳо» охирин ва бузургтарин асари устод Айнӣ мебошад. Он баъди анҷоми Ҷанги Бузурги Ватанӣ таълиф ёфта, дар муддати солҳои 1948-1954 ба табъ расидааст. Ин асари калонҳаҷм аз чаҳор қисм иборат аст ва ҳар чор қисми он 1000 саҳифаро дар бар мегиранд. Нависанда барои қисматҳои якум ва дуюми «Ёддоштҳо» …

Судхур аз пули худ нон шиканад гар, ба масал Шиша сандон шиканад, атола дандон шиканад. (Айни) Устод Айнӣ солҳои сиюми асри ХХ асарҳои худро барои наврасон, аз қабили «Мактаби куҳна» (1935), «Аҳмади девбанд» (1936), «Марги судхур» (1939) ва «Ятим» (1940) навишт. Дар қиссаи «Марги судхур» падидаи манфии судхурӣ[1], ки дар …

Устод Айнӣ дар байни солҳои 1927-1930 романи «Дохунда»- ро таълиф намуд, ки охирҳои соли 1930 дар Қазон ба табъ расид. Дар таърихи адабиёти Осиёи Миёна бори аввал ба таълифи асари типи нав — роман пардохтан аз адиб ҷустуҷӯҳои зиёди эҷодиро та- лаб менамуд. Роман аз панҷ қисм ва 124 боб …

Устод Айнӣ дар даврони шӯравӣ асосанба таълифи асарҳои насрӣ машғул мешавад. Нахустин асари калонҳаҷми нависанда қиссаи «Ҷаллодони Бухоро» мебошад, ки соли 1922 ба забони ӯзбекӣ ва соли 1937 ба забони тоҷикӣ чоп мегардад. Аз ин рӯ, аввалин асари насрии калонҳаҷме, ки устод Айнӣ ба хонан- даи тоҷик пешкаш намудааст, қиссаи «Одина» …

Дар давраи аввали эҷодиёти Садриддин Айнӣ, ки аз солҳои 90-уми асри XIX то солҳои 20-уми садаи ХХ-ро дар бар мегирад, назм мавқеи калон дорад. Садриддин ҳанӯз айёми дар мактаби деҳа хонданаш машқи шеър мекард ва аз солҳои 1892-1893 бо тахаллусҳои «Сифлӣ», «Муҳтоҷӣ» ва «Ҷунунӣ» шеър менавишт. Вале ҳеҷ кадом тахаллусҳои …

Пас аз хокистари хомӯш оташҳо фурӯзондӣ, Шарарҳое басо аз сангҳои сард рӯёндӣ, Сари гӯри ниёгон машъала афрӯхтӣ аз меҳр, Аз ин рӯ, ҳамчу машъал дар сари дасти замон мондӣ. (Лоиқ) Садриддин Сайидмуродхоҷаи Айнӣ шахсияти барҷастаи фарҳангиест, ки халқи тоҷик дар садаи ХХ ба тамаддуни умумибашарӣ пешниҳод намудааст. Устод Айнӣ дар …