Хӯрокҳои Тоҷикӣ

Ошхонаи миллии тоҷикӣ: Шояд баъзеҳо гумон кунанд, ки ягона хӯроки ошхонаи тоҷикон оши палав аст. Бо вуҷуди ин, ки он аз ин хел аст. Ошхонаи миллии тоҷикон таърихи тӯлонӣ дошта, бо фарҳанг, забон, анъанаҳо ва шароити иқлимӣ-ҷуғрофии тоҷикон алоқаи зич дорад. Баръакси ҳамсояҳои ҷуғрофии худ (қазоқҳо, қарақалпоқҳо, қирғизҳо ва туркманҳо), ки ҳамеша танҳо тарзи зиндагии кӯчманчиро пеш мебурданд, тоҷикон дар тӯли таърихи худ ҳам кӯчманчӣ ва ҳам як миллати муқимӣ буданд.

Ин дар якҷоягӣ бо қабули анъанаҳои кулинарии фарҳангҳои форсӣ ва ӯзбекӣ ошхонаи маҳаллиро хеле гуногун ва аслӣ сохт. Аксари хӯрокҳои тоҷикӣ, аз қабили оши палав, лагман, манту ва ғайраи дигар, решаҳои муштарак бо хӯрокҳои ошхонаҳои дигар халқҳои Осиё доранд. Аммо, Тоҷикистон шеваҳои хоси пухтани ин хӯрокҳо ва хӯрокҳои махсуси худро дорад. Гарчанде хӯрокҳои асосӣ, ки ҳазорсолаҳо пеш ба вуҷуд омада буданд, ошхонаи тоҷикон дар тӯли таърихи худ аз компонентҳои нав ва усулҳои пухтупаз, ки аз хӯрокҳои русӣ, украинӣ, қафқозӣ, тартарӣ, уйғурӣ ва аврупоӣ гирифта шудаанд, бой гардид.

Дар ошхонаи миллии тоҷикон хӯрокҳои серғизо ва хушбӯйи гӯштӣ, шӯрбоҳои ғафс бо сабзавот ва гиёҳҳои тару тоза, шириниҳои экзотикӣ ва маҳсулоти қаннодӣ иборатанд. Хусусиятҳои хӯрдани ошхонаи тоҷикӣ, ба монанди ҳамаи ошхонаҳои дигари миллӣ, бо вижагии кишоварзии маҳаллӣ вобаста аст.

Ғаллакорӣ ҳамеша аз як соҳаи ба дараҷаи баланд тараққикардаи кишоварзии Тоҷикистон маҳсуб мешуд, ки дар натиҷа хӯрокҳои гуногун бо угро ва нон ба даст оварда мешуданд. Гӯсфандпарварӣ низ яке аз соҳаҳои пешрафтаи кишоварзии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад, аз ин рӯ гӯшти гӯсфанд маъмултарин навъи гӯшт аст, ки ба аксари хӯрокҳои хӯроквории тоҷикон дохил карда шудааст. Гӯшти асп низ дар пухтупаз истифода мешавад.

Дар ошхонаи тоҷикӣ миқдори зиёди хӯрокҳо мавҷуданд, ки зиёда аз 10 намуди палав, 20 намуд шӯрбо ва 10 навъи шашлик доранд. Палов бешубҳа маъмултарин хӯрок дар Тоҷикистон аст. Онро ҳарду метавонанд ҳамчун хӯроки оддии ҳаррӯза бихӯранд ва дар мавридҳои махсус, динӣ ё дунявӣ пешкаш кунанд. Албатта, ҳар як минтақа дорухатии махсус дорад.

Палови Самарқанди ва Ҳуҷандӣ асосан бо тарзи пухтупаз ва иловаҳо ба компонентҳои асосӣ фарқ мекунанд. Дар байни шӯрбоҳои гуногун лагман ва шурпа маъруфтаринанд, ки аввалӣ аз угро, гӯшт ва картошка ва дуввумӣ аз гӯшти гӯсфанд ва сабзавот иборатанд.

Сарчашмаи сурат: http://pazanda.su