Дар давраи аввали эҷодиёти Садриддин Айнӣ, ки аз солҳои 90-уми асри XIX то солҳои 20-уми садаи ХХ-ро дар бар мегирад, назм мавқеи калон дорад. Садриддин ҳанӯз айёми дар мактаби деҳа хонданаш машқи шеър мекард ва аз солҳои 1892-1893 бо тахаллусҳои «Сифлӣ», «Муҳтоҷӣ» ва «Ҷунунӣ» шеър менавишт. Вале ҳеҷ кадом тахаллусҳои …
Прочитайте больше»Бахшҳои бойгонӣ
ОСОРИ САДРИДДИН АЙНӢ
Фаъолияти омӯзгории С. Айнӣ ҳанӯз айёми мадрасахонияш оғоз гардида, дар ду самт идома ёфтааст. 1. Таълим дар мактабҳои усули нав. 2. Таълифи китобҳои дарси. Соли 1906 дар Бухоро Абдурраҳмон Саъиди ном тотор на хустин мактаби нави тоториро таъсис дод. Азбаски дар ин мак- таб чанде аз бачаҳои тоҷик низ таҳсил …
Прочитайте больше»Садриддин Айнӣ
Пас аз хокистари хомӯш оташҳо фурӯзондӣ, Шарарҳое басо аз сангҳои сард рӯёндӣ, Сари гӯри ниёгон машъала афрӯхтӣ аз меҳр, Аз ин рӯ, ҳамчу машъал дар сари дасти замон мондӣ. (Лоиқ) Садриддин Сайидмуродхоҷаи Айнӣ шахсияти барҷастаи фарҳангиест, ки халқи тоҷик дар садаи ХХ ба тамаддуни умумибашарӣ пешниҳод намудааст. Устод Айнӣ дар …
Прочитайте больше»Ҳаёти адабӣ дар даврони шӯравӣ
Баъди инқилоби Октябр ва ташкили Иттиҳоди Шӯравӣ дар адабиёти тоҷик тағйироти ҷиддӣ ба вуҷуд омад. Пеш аз ҳама, ба адабиёти ин давра на чун навъи ҳунар, балки ҳамчун навъи маф- кура муносибат карда шуд. Адабиёти бадеӣ дар замони шӯравӣ бояд мувофиқи дастурҳои ҳизби коммунист, ки ба воқеаҳои зиндагӣ аз мавқеи …
Прочитайте больше»АДАБИЁТИ ДАВРОНИ ШУРАВИ
Ҳаёти сиёсӣ ва ти давлатӣ дар Русия (1917) тақдири минбаъ- иҷтимоӣ даи давлатдории Осиёи Миёнаро муайян кард ва ҳама давлатҳои ин минтақа ба як маркази идоракунӣ — Иттиҳоди Шӯравӣ (1922) тобеъ карда шуд. Ҳукмронии ҳукумати манғитияи Бухоро моҳи сентябри соли 1920 ба охир расид ва охирин амири сулолаи манғития — …
Прочитайте больше»Роман чист ва намудҳои он
Роман (аз калимаи фаронсавӣ — roman) жанри маъруфи ҷинси ҳамоса (эпикӣ) мебошад ва аз дигар жанрҳои ҳамосӣ, чун қисса, достон, ёддошт, ҳикоя, новелла, афсона фарқ мекунад. Роман асосан ба наср ва баъзан ба назм навишта шуда, дорои имконияти васеи тасвир мебошад. Замону макон дар роман васеъ ва пурвусъат мебошад ва …
Прочитайте больше»СУЖЕТ ЧИСТ?
Воқеа ё силсилаи воқеаҳои ба ҳам алоқаманд, ки мазмуни асари бадеиро ташкил медиҳад, сужет (калимаи фаронсави sujet) но- мида мешавад. Яъне, алоқа, мухолифат, ҳусни таваҷҷуҳ, нафрат ва дигар муносибатҳои байниҳамдигарии ода- мон ва дигар мавҷудоти олам сужети асари бадеиро фароҳам ме- оваранд. Сужет аз рӯйи таркиб сода ва мураккаб мешавад. …
Прочитайте больше»ҲОҶИ ҲУСАЙНИ КАНГУРТИ
Ҳоҷи Ҳусайни Кангурти (ё Ҳоҷи Ҳусайни Хатлонӣ) шоири тавонову рангинхаёли охири асри XIX ва ибтидои асри ХХ мебошад. Ҳоҷӣ Ҳусайн соли 1868 дар деҳаи Қарақамиши Кан- гурти вилояти Хатлон таваллуд шудааст. Гузаштагони шоир аз деҳаи Дашти Канаки мавзеи Сарихосор будаанд. Ҳоҷӣ Ҳусайн саводи ибтидоиро дар зодгоҳаш гирифтааст. Баъд ба шаҳри …
Прочитайте больше»ҶУЙИ БЕКОБОД — Маснавӣ аз Тошхӯҷаи Асирӣ
Маснавии «Ҷӯйи Бекобод» ё «Тимсол» (1914) калонтарин асари Асирӣ ба ҳисоб меравад ва аз он 416 байт боқӣ мондааст. «Ҷӯйи Бекобод» чун «Миръоти ибрат» дар баҳри ҳазаҷи мусаддаси маҳзуф (ё мақсур) эҷод гардида, аз ҷиҳати мазмун низ ба достони Аҷзӣ мувофиқати комил дорад. Достон бо байти зерин оғоз меёбад: Замоне …
Прочитайте больше»ТОШХУҶАИ АСИРИ
Тошхӯҷаи Асирӣ соли 1864 дар маҳаллаи Сангбурони шаҳри Хуҷанд дар хонаводаи косиб таваллуд шудааст. Аз синни чаҳорсолагӣ ба саводомӯзӣ машғул шуда, дар назди хаттоти машҳур — Мирсалими Муҳркан машқи хат намудааст. Тошхӯҷа дар мадрасаи «Шоҳӣ»-и шаҳри Хуҷанд таҳсилро идома медиҳад. Соли 1882 барои такмили илм ба яке аз марказҳои бонуфузи …
Прочитайте больше»